1. Cơm Lam
Cơm Lam từ lâu đã không còn chỉ là đặc sản của riêng Hòa Bình, tuy nhiên cơm Lam nơi đây lại có hương vị rất riêng, bởi món ngon này được người dân chế biến từ loại gạo thượng hạng – gạo nương dẻo thơm. Gạo sau khi ngâm sẽ được trộn với cùi dừa bào sợi để nhồi vào ống nứa, thêm chút nước dừa tươi béo ngậy sẽ làm cho món ăn thêm dậy mùi. Kế đó người ta sẽ mang ống nứa đặt lên than củi để nướng cho đến chín. Vị thơm ngon beo béo của gạo nương nước dừa quyện với mùi nứa tự nhiên tạo nên phong vị ẩm thực dân dã mà làm say lòng biết bao khách ghé chơi.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
2. Thịt lợn muối chua
Không giống như các món thịt chua ở vùng miền khác, thịt lợn muối chua Hòa Bình mang trong mình hương vị của cả thiên nhiên nơi đây. Từng chiếc lá chuối rừng được làm sạch rồi hơ trên lửa, lau hết lớp than củi, xếp lót đáy bồ làm từ tre hay nứa rồi mới trải thịt lên. Khi xếp thịt vào bồ bạn cần nhớ cứ mỗi lớp thịt là phải trải đan xen một lớp gạo rang và muối rang. Làm lần lượt như vậy cho đến khi thịt đầy bồ thì đậy nắp kín lại ,cất bồ thịt ở trên gác bếp hoặc khu vực quanh bếp củi. Lưu ý, để thịt có được hương vị chua tự nhiên thì bạn không thể quên ướp thịt lợn với men lá rừng cùng gạo rang giã nhỏ.
Khi thưởng thức món ăn bạn nên ăn kèm cùng các loại lá rừng nơi đây để có thể cảm nhận trọn vẹn hương vị béo ngậy của miếng thịt lợn, chua chua men lá, ngọt thơm của gạo và chút đậm đà của muối. Bởi sự kết hợp khéo léo từ những nguyên liệu thiên nhiên rừng núi cho nên nếu nói món ăn này mang cả hương vị đất trời Hòa Bình thì cũng không quá phải không?
3. Lợn mán thui luộc
Đây được mệnh danh là đặc sản Hòa Bình, đến mảnh đất này rồi mà không thử món lợn mán thui luộc là tiếc hùi hụi đó bạn. Thịt lợn ở đây thơm và chắc hơn so với lợn nhà bởi được nuôi thả tự nhiên trên các lưng đồi. Sở dĩ được gọi là lợn thui luộc là bởi sau khi người ta sơ chế thịt sẽ mang nó đi thui cho đến khi vàng bóng, để lớp bì không bị khó ăn do cứng, người ta sẽ vừa cạo lông vừa thui. Kế đó thịt lợn được luộc cho chín tới rồi thái mỏng ăn kèm gia vị chấm. Miếng thịt lợn nóng hổi quyện cùng vị thơm hơi nồng của hạt dổi và vị đầm đậm của muối rang sẽ chinh phục những thực khách khó tính nhất.
4. Măng chua nấu thịt gà
Măng chua nấu thịt gà là một món ăn rất hợp với tiết trời oi nóng bởi vị chua chua của măng sẽ khiến cho vị giác của bạn cảm thấy dễ chịu phần nào. Gà Lạc Sơn và măng rừng tươi ngon là hai đặc sản nổi tiếng của Hòa Bình, người dân nơi đây đã khéo léo khi kết hợp hai nguyên liệu đặc trưng vùng đất nơi đây để tạo nên món ăn hài hòa hương vị thanh sắc – măng chua nấu thịt gà. Nếm ngụm nước dùng chua chua vị măng, beo béo nước gà; cắn thêm miếng thịt gà thơm phức dai dai (chứ không bở như gà công nghiệp), thi thoảng gắp thêm mấy hạt dổi nồng nồng thì còn gì tuyệt bằng.
5. Chả cuốn lá bưởi
Chả cuốn lá bưởi là món đặc sản nổi tiếng không kém gì cơm Lam ở mảnh đất Hòa Bình. Thoạt nhìn, chả có phần hơi giống chả cuốn lá lốt. Tuy nhiên khi nếm thử thì bạn sẽ phát hiện ra sự khác nhau ngay. Không giống với phần nhân được làm từ thịt băm của chả lá lốt, chả cuốn lá bưởi của người Hòa Bình được làm từ những miếng thịt thái hình con chì nêm một chút nước mắm cùng hành khô rồi bọc lá bưởi và dùng kẹp tre nướng. Mỡ lợn xèo xèo trên than hồng làm dậy lên hương vị thịt thơm ngon phảng phất hương vị thiên nhiên từ lá bưởi, kẹp tre.
6. Món cá nướng đồ
Nhờ có sông Đà chảy qua mà Hòa Bình có nguồn hải sản phong phú: trắm, lăng… được chế biến kỳ công thành nhiều đặc sản khác nhau, trong đó món cá nướng đồ được yêu thích hơn cả. Cá sau khi được nướng xong tỏa mùi thơm hấp dẫn nhưng chưa vội được dọn lên mà còn phải bọc lá chuối đồ lên rồi mới có thể thưởng thức.
7. Xôi nếp nương Mai Châu
Xôi nếp nương Mai Châu hay còn được gọi là xôi các màu, món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc mỗi dịp lễ, tết, ngày hội. Việc được làm từ gạo nếp nương thơm ngon nổi tiếng khắp đất nước càng làm cho món ăn thêm phần hấp dẫn. Xôi được nấu với nhiều màu sắc khác nhau được chiết xuất từ các nguyên liệu thiên nhiên chứ không hề dùng đến các loại phẩm màu hóa chất, đây chính là nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực các vùng miền dân tộc.
8. Thịt trâu lá lồm
Đây là một trong những món đặc sản Hòa Bình được lòng du khách nhất nhờ hương vị thơm ngon lạ miệng. Để chế biến món này người làm phải tốn khá nhiều công sức, đầu tiên là phải sơ chế thịt trâu như đã làm với thịt lợn mán (thui vàng lớp da, cạo sạch lông) sau đó đem thịt đi bung mềm rồi mới thái miếng và cho vào hầm cùng gạo và lá lồm – một loại lá chua đặc trưng của Hòa Bình. Cứ hầm liên tục cho đến khi gạo chín sánh lại là có thể dùng được. Thịt trâu chín mềm đượm vị chua chua của lá, béo ngậy của gạo ăn rất vừa miệng.
9. Rượu Cần
Đến Hòa Bình mà chưa thưởng thức hương vị rượu Cần đăng đắng, chua chua, ngòn ngọt làm “mê đắm” lòng người thì coi như chưa đến mảnh đất Tây Bắc này rồi. Rượu Cần thường được người nơi đây uống vào những dịp lễ tết hay mang ra để chiêu đãi khách quý.
10. Rau rừng đồ
Thiên nhiên phú cho Hòa Bình có nguồn thực vật phong phú với rất nhiều loài lá rừng có thể chế biến thành những món ngon, điển hình là món rau rừng đồ. Để làm món ăn này, bạn chỉ cần chuẩn bị một số rau rừng đem đi rửa sạch rồ đồ chín là có thể thưởng thức được. Món ăn dung dị nhưng để lại trong lòng thực khách biết bao dư vị: đắng, cay, ngọt, bùi như chính cuộc sống tần tảo của con người nơi đây. Sẽ ngon hơn khi bạn kết hợp dùng cùng với bánh dày và thứ nước chấm độc đáo của dân bản xứ.
Nếu có dịp ghé chơi mảnh đất nơi núi rừng Tây Bắc này, bạn đừng mải ngắm nhìn khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ mà quên mất không đi thưởng thức những món đặc sản Hòa Bình nức lòng du khách nhé.